Travelers Cycling

Вчера, низ улиците на Скопје, поминаа стотици велосипедисти, обединети под мотото „Критично е!“, учествувајќи на 91-вата Критична маса – месечен настан кој има за цел да го истакне присуството и значењето на велосипедистите во урбаниот сообраќај.

Настанот започна во попладневните часови, кога љубителите на велосипедот од сите генерации се собраа со една заедничка цел: да упатат јасна и гласна порака до институциите и јавноста – дека велосипедот не е само рекреативно средство, туку секојдневно, одржливо и еколошки прифатливо превозно средство кое заслужува поголема поддршка и безбедна инфраструктура.

Секое ѕвонче како протест, секој километар како порака

Темата на оваа Критична маса – Критично е! – го отсликува растечкиот револт кај велосипедистите поради недоволната грижа на надлежните институции за вело-инфраструктурата во Скопје. Иако бројот на граѓани кои секојдневно го користат велосипедот за доаѓање на работа, училиште или обврски е во постојан пораст, инвестициите во одржување и проширување на велосипедските патеки се речиси симболични, а во некои делови од градот – целосно отсуствуваат.

Учесниците на настанот потсетија дека велосипедската инфраструктура не е само „додаток“ кон градската мобилност, туку суштински дел од секој модерен и одржлив град. Велосипедот овозможува намалување на сообраќајниот метеж, придонесува кон почист воздух и здрав начин на живот, но само доколку постојат услови за безбедно и удобно движење.

Вело инфаструктурата не смее да остане на маргините

Изминатите години покажаа дека институциите вложуваат минимални напори во развојот на велосипедската мрежа. Чести се случаи на запуштени, нефункционални или небезбедни велосипедски патеки, нефункционални премини и неусогласена сообраќајна сигнализација. Велосипедистите бараат оваа пракса да запре.

Потребна е системска, стратешка и долгорочна поддршка за развој на велосипедската инфраструктура: изградба на нови и поврзани велосипедски патеки, одржување и обновување на постојните, уредување на безбедни премини, поставување на велосипедски паркинзи, како и вклучување на велосипедската перспектива во сите идни сообраќајни и урбанистички проекти.

Велосипедот како решение за загадувањето

Освен за транспорт, велосипедот е едно од најефикасните решенија во борбата против загадувањето на воздухот – еден од најгорливите проблеми во Скопје. Поддршката за велосипедистите е директна поддршка за поздрав, почист и попријатен град. Но тоа нема да се случи ако велосипедската инфраструктура остане занемарена, а корисниците третирани како секундарни учесници во сообраќајот.

Со оваа Критична маса, велосипедистите уште еднаш порачаа: не е доволно само да се зборува за одржливост и екологија – време е за конкретни чекори, вистински проекти и реална поддршка.

Настанот заврши мирно, достоинствено и со силна енергија, како потсетување дека велосипедистите се тука – секој ден, по секоја улица, по секој пат – и дека нивниот глас ќе продолжи да се слуша, се додека не се постигне вистинска промена.

Текст и фото: Travelers Cycling